[16,15] XV. Ἑξῆς δὲ τοῖς προειρημένοις γράφουσι περὶ τοῦ κατὰ Μεσσηνίους παρασπονδήματος. <2> Ἐν ᾧ φησιν ὁ Ζήνων ὁρμήσαντα τὸν Νάβιν ἐκ τῆς. Λακεδαίμονος καὶ διαβάντα τὸν Εὐρώταν ποταμὸν παρὰ τὸν Ὁπλίτην προσαγορευόμενον πορεύεσθαι διὰ τῆς ὁδοῦ τῆς στενῆς παρὰ τὸ Πολιάσιον, ἕως ἐπὶ τοὺς κατὰ Σελλασίαν ἀφίκετο τόπους· <3> ἐντεῦθεν δ᾽ ἐπὶ Θαλάμας ἐπιβαλόντα κατὰ Φαρὰς παραγενέσθαι πρὸς τὸν Πάμισον ποταμόν. <4> Ὑπὲρ ὧν οὐκ οἶδα πῶς χρὴ λέγειν· τοιαύτην γὰρ φύσιν ἔχει τὰ προειρημένα πάντα συλλήβδην ὥστε μηδὲν διαφέρειν τοῦ λέγειν ὅτι ποιησάμενός τις ἐκ Κορίνθου τὴν ὁρμὴν καὶ διαπορευθεὶς τὸν Ἰσθμὸν καὶ συνάψας ταῖς Σκειρωνίσιν εὐθέως ἐπὶ τὴν Κοντοπορίαν ἐπέβαλε καὶ παρὰ τὰς Μυκήνας ἐποιεῖτο τὴν πορείαν εἰς Ἄργος. Ταῦτα γὰρ οὐχ οἷον παρὰ μικρόν ἐστιν, <5> ἀλλὰ τὴν ἐναντίαν διάθεσιν ἔχει πρὸς ἄλληλα, καὶ τὰ μὲν κατὰ τὸν Ἰσθμόν ἐστι καὶ τὰς Σκιράδας πρὸς ἀνατολὰς τοῦ Κορίνθου, τὰ δὲ κατὰ τὴν Κοντοπορίαν καὶ Μυκήνας ἔγγιστα πρὸς δύσεις χειμερινάς, <6> ὥστ᾽ εἶναι τελέως ἀδύνατον ἀπὸ τῶν προηγουμένων ἐπιβαλεῖν τοῖς προειρημένοις τόποις. <7> Τὸ δ᾽ αὐτὸ καὶ περὶ τοὺς κατὰ τὴν Λακεδαίμονα συμβέβηκεν· <8> ὁ μὲν γὰρ Εὐρώτας καὶ τὰ περὶ τὴν Σελλασίαν κεῖται τῆς Σπάρτης ὡς πρὸς τὰς θερινὰς ἀνατολάς, τὰ δὲ κατὰ Θαλάμας καὶ Φαρὰς καὶ Πάμισον ὡς πρὸς τὰς χειμερινὰς δύσεις, <9> ὅθεν οὐχ οἷον ἐπὶ τὴν Σελλασίαν, ἀλλ᾽ οὐδὲ τὸν Εὐρώταν δέον ἐστὶ διαβαίνειν τὸν προτιθέμενον παρὰ Θαλάμας ποιεῖσθαι τὴν πορείαν εἰς τὴν Μεσσηνίαν.

[16,15] XV. Voici ce que disent ensuite les mêmes auteurs sur l'expédition dirigée contre Messène. <2> Zénon affirme que Nabis, après avoir quitté Lacédémone et franchi l'Eurotas, suivit le ruisseau qu'on appelle Oplites; que par la route du sentier étroit, il passa devant Poliasium, entra sur le territoire de Sellasie, <3> et que de là, traversant Thalamas et Phares, il se trouva sur le bord du Pamise. <4> J'avoue que je ne sais en quels termes réfuter ces assertions erronées. Elles sont de telle nature qu'on pourrait dire aussi bien que pour se rendre de Corinthe à Argos, tel voyageur a traversé l'Isthme, touché les rochers scironiens, gagné de là Contopore, et par Mycènes poussé jusqu'à Argos. Ces différents lieux ne sont pas seulement à quelque distance entre eux, <5> ils sont diamétralement opposés ; l'Isthme et les rochers scironiens sont à l'est de Corinthe, Contopore et Mycènes presque à l'ouest : <6> il est impossible de suivre une telle route pour aller à Argos. <7> Même chose pour le chemin que suivit, dit-on, Nabis, par rapport à Lacédémone.<8> L'Eurotas et Sellasie sont à l'est de Sparte ; Thalamas, Phares et le Pamise à l'ouest, <9> si bien que pour gagner la Messénie, il ne faut ni se rendre à Sellasie, ni même franchir l'Eurotas.