[1,4] Ἀλέξανδρος δὲ παραλαβὼν τὴν βασιλείαν, καὶ παραχρῆμα τὰ κατὰ τοὺς Ἕλληνας διαθείς, τρίτῳ τῆς βασιλείας ἔτει μετὰ δυνάμεως ἀρκούσης ἐπὶ τὴν Ἀσίαν ἐστέλλετο· ῥᾳδίως δὲ τοὺς ἀντιστάντας αὐτῷ σατράπας νενικηκὼς ἐπ´ αὐτὸν προῄει Δαρεῖον, ἀναριθμήτῳ στρατῷ τοὺς ἐν Ἰσσῷ τόπους κατειληφότα· συμπεσὼν δὲ τοῖς Πέρσαις εἰς χεῖρας καὶ τὸ πάσης ἐπέκεινα πίστεως τρόπαιον στήσας Δαρεῖον μὲν ἔτρεψεν εἰς φυγήν, αὐτὸς δὲ εἴχετο τῆς ἐπὶ Φοινίκην καὶ Συρίαν τὴν Παλαιστίνην ὁδοῦ. Τὰ μὲν οὖν ἐν Τύρῳ καὶ Γάζῃ πραχθέντα μαθεῖν ἔνεστιν ἐξ ὧν οἱ τὰ περὶ Ἀλεξάνδρου γράψαντες ἱστορήκασιν· αὐτὸς δὲ παρελθὼν ἐπὶ τὴν Αἴγυπτον, τῷ τε Ἄμμωνι προσευξάμενος καὶ τὰ περὶ τὸν Ἀλεξανδρείας οἰκισμὸν εὖ μάλα διοικησάμενος ἐπανῄει τὰ λειπόμενα τοῦ πρὸς Πέρσας πολέμου πληρώσων. Πάντας δὲ φιλίους εὑρὼν ἐπὶ τὴν μέσην διέβη τῶν ποταμῶν, καὶ πυθόμενος Δαρεῖον μείζονι πολλῷ στρατῷ παρεσκευάσθαι, μετὰ τῆς οὔσης αὐτῷ δυνάμεως ὡς εἶχεν ὁρμήσας καὶ τὴν μάχην εἰς Ἄρβηλαν πρὸς αὐτὸν ποιησάμενος τοσοῦτον ἐκράτησεν ὥστε πάντας μὲν σχεδὸν ἀνελεῖν, Δαρείου δὲ σὺν ὀλίγοις φυγόντος τὴν ἀρχὴν καταλῦσαι Περσῶν.	[1,4] Alexandre lui ayant succédé, et ayant réglé aussitôt après les affaires de la Grèce, passa en Asie à la tête d’une puissante armée, dans la troisième année de son règne. Ayant défait sans peine les satrapes qui s’opposèrent aux premiers progrès de ses armes, il marcha contre Darius, qui s’était emparé des environs de la ville d’Issus avec une armée innombrable. En étant venu aux mains avec les Perses, et ayant remporté une victoire qui surpasse toute créance, il passa en Phénicie, en Syrie et en Palestine. On peut apprendre de ceux qui ont écrit leur histoire ce qu’il fit à Tyr et à Gaza. Etant allé en Egypte, y ayant fait ses prières à Jupiter Ammon, et y ayant disposé de tout ce qui était nécessaire pour la fondation de la ville d’Alexandrie, il retourna pour terminer la guerre qu’il avait si heureusement commencée contre les Perses. Ayant trouvé les peuples affectionnés à son parti, il passa à travers la Mésopotamie, et ayant appris que Darius avait une armée beaucoup plus nombreuse que la première, il l’attaqua avec le peu de troupes qu’il avait alors, et lui ayant donné bataille proche d’Arbelles, il le mit en fuite, tailla son armée en pièces te ruina la monarchie des Perses.
[1,5] Ἐπεὶ δὲ Δαρεῖον μὲν Βῆσος ἀνεῖλεν, Ἀλέξανδρος δὲ μετὰ τὰς ἐν Ἰνδοῖς πράξεις ἐπανελθὼν εἰς Βαβυλῶνα τοῦ βίου μετέστη, τότε δὴ τῆς Μακεδόνων ἀρχῆς εἰς σατραπείας διαιρεθείσης, οὕτω τε τοῖς πρὸς ἀλλήλους συνεχέσι πολέμοις ἐλαττωθείσης, ἡ τύχη Ῥωμαίοις τὰ {τε} λειπόμενα τῆς Εὐρώπης πεποίηκεν ὑποχείρια. Καὶ διαβάντες εἰς τὴν Ἀσίαν καὶ πρὸς τοὺς ἐν τῷ Πόντῳ βασιλεῖς καὶ πρὸς Ἀντίοχον πολεμήσαντες, ὕστερον δὲ καὶ πρὸς τοὺς ἐν Αἰγύπτῳ δυνάστας, ἕως μὲν ὅτε τὰ τῆς ἀριστοκρατίας ἐφυλάττετο, προστιθέντες ἔτους ἑκάστου τῇ ἀρχῇ διετέλουν, τῶν ὑπάτων ὑπερβαλέσθαι ταῖς ἀρεταῖς ἀλλήλους φιλονεικούντων· τῶν δὲ ἐμφυλίων πολέμων Σύλλα τε καὶ Μαρίου καὶ μετὰ ταῦτα Ἰουλίου Καίσαρος καὶ Πομπηίου Μάγνου διαφθειράντων αὐτοῖς τὸ πολίτευμα, τῆς ἀριστοκρατίας ἀφέμενοι μόναρχον Ὀκταβιανὸν εἵλοντο, καὶ τῇ τούτου γνώμῃ τὴν πᾶσαν διοίκησιν ἐπιτρέψαντες ἔλαθον ἑαυτοὺς κύβον ἀναρρίψαντες ἐπὶ ταῖς πάντων ἀνθρώπων ἐλπίσιν καὶ ἑνὸς ἀνδρὸς ὁρμῇ τε καὶ ἐξουσίᾳ τοσαύτης ἀρχῆς καταπιστεύσαντες κίνδυνον. Εἴτε γὰρ ὀρθῶς καὶ δικαίως ἕλοιτο μεταχειρίσασθαι τὴν ἀρχήν, οὐκ ἂν ἀρκέσοι πᾶσιν κατὰ τὸ δέον προσενεχθῆναι, τοῖς πορρωτάτω που διακειμένοις ἐπικουρῆσαι μὴ δυνάμενος ἐξ ἑτοίμου, ἀλλ´ οὔτε ἄρχοντας τοσούτους εὑρεῖν οἳ σφῆλαι τὴν ἐπ´ αὐτοῖς {οὐκ} αἰσχυνθήσονται ψῆφον, οὔτε ἄλλως ἠθῶν τοσούτων ἁρμόσαι διαφοραῖς· εἴτε διαφθείρων τῆς βασιλείας τοὺς ὅρους εἰς τυραννίδα ἐξενεχθείη, συνταράττων μὲν τὰς ἀρχάς, περιορῶν δὲ τὰ πλημμελήματα, χρημάτων δὲ τὸ δίκαιον ἀλλαττόμενος, οἰκέτας δὲ τοὺς ἀρχομένους ἡγούμενος, ὁποῖοι τῶν αὐτοκρατόρων οἱ πλείους, μᾶλλον δὲ πάντες σχεδὸν πλὴν ὀλίγων γεγόνασι· τότε δὴ πᾶσα ἀνάγκη κοινὸν εἶναι δυστύχημα τὴν τοῦ κρατοῦντος ἄλογον ἐξουσίαν. Οἵ τε γὰρ κόλακες παρὰ τούτου δωρεῶν καὶ τιμῶν ἀξιούμενοι τῶν μεγίστων ἀρχῶν ἐπιβαίνουσιν, οἵ τε ἐπιεικεῖς καὶ ἀπράγμονες μὴ τὸν αὐτὸν ἐκείνοις αἱρούμενοι βίον εἰκότως σχετλιάζουσιν οὐ τῶν αὐτῶν ἀπολαύοντες, ὥστε ἐκ τούτου τὰς μὲν πόλεις στάσεων πληροῦσθαι καὶ ταραχῶν, τὰ δὲ πολιτικὰ καὶ στρατιωτικὰ κέρδους ἥττοσιν ἄρχουσιν ἐκδιδόμενα καὶ τὸν ἐν εἰρήνῃ βίον λυπηρὸν καὶ ὀδυνηρὸν τοῖς χαριεστέροις ποιεῖν καὶ τῶν στρατιωτῶν τὴν ἐν τοῖς πολέμοις προθυμίαν ἐκλύειν.	[1,5] Darius ayant été tué par Bessus, et Alexandre étant mort à Babylone au retour de son expédition des Indes, la monarchie de Macédoine fut divisée en plusieurs petits gouvernements et affaiblie par des guerres continuelles. Alors la fortune ayant soumis le reste de l’Europe à la puissance des Romains, ils passèrent en Asie, tournèrent leurs armes contre Antiochus, contre les rois de Pont et contre les princes d’Egypte, et firent chaque année de nouvelles conquêtes, tant que la république fut gouvernée par les consuls, qui travaillaient à l’envi à son agrandissement et à sa gloire. Mais les guerres civiles de Marius et de Sylla, de César et de Pompée, ayant changé le gouvernement, ils déférèrent l’autorité souveraine à Auguste, sans considérer que c’était mettre l’espérance des particuliers et la fortune publique entre les mains d’un seul, qui, soit qu’il eût dessein de bien ou de mal gouverner, pouvait pourvoir à tous les besoins des provinces éloignées et choisir des gouverneurs qui répondissent toujours à ce qu’on attendait de leur probité et de leur sagesse, qui sussent s’accommoder aux inclinations de divers peuples. Ils ne savaient pas même s’il ne passerait point les bornes d’une puissance légitime; s’il n’affecterait point une domination tyrannique; s’il ne troublerait point l’ordre que les lois ont établi dans les fonctions des magistrats; s’il ne vendrait point la justice; s’il ne laisserait point les crimes impunis; s’il ne traiterait point ses sujets comme des esclaves, ainsi que la plupart des empereurs les ont traités; et si l’abus de son pouvoir ne serait pas la source de toutes les misères publiques. En effet, de lâches flatteurs ayant été élevés aux principales charges par des princes de cette sorte, les gens de bien qui n’étaient pas de la même humeur n’ont pu s’en voir privés sans en sentir un extrême déplaisir; ce qui a rempli les villes de confusion et de désordre en donnant les emplois à des esclaves de l’intérêt, en rendant les plus honnêtes gens inutiles, et en amollissant le courage des soldats.
[1,6] Καὶ ὅτι ταῦτα τοῦτον ἔχει τὸν τρόπον, αὐτὴ σαφῶς ἔδειξε τῶν ἐκβεβηκότων ἡ πεῖρα καὶ τὰ εὐθὺς συμπεσόντα κατὰ τὴν Ὀκταβιανοῦ βασιλείαν· ἥ τε γὰρ παντόμιμος ὄρχησις ἐν ἐκείνοις εἰσήχθη τοῖς χρόνοις, οὔπω πρότερον οὖσα, Πυλάδου καὶ Βαθύλλου πρώτων αὐτὴν μετελθόντων, καὶ προσέτι γε ἕτερα πολλῶν αἴτια γεγονότα μέχρι τοῦδε κακῶν. Ὀκταβιανοῦ δὲ ὅμως δόξαντος μετρίως μεταχειρίζεσθαι τὴν ἀρχήν, ἐξ οὗ μάλιστα ταῖς Ἀθηνοδώρου τοῦ Στωικοῦ συμβουλαῖς ἐπείσθη, Τιβέριος ὁ παρὰ τούτου διαδεξάμενος τὴν ἀρχὴν εἰς ἔσχατον ὠμότητος ἐκτραπεὶς ἀφόρητός τε δόξας εἶναι τοῖς ὑπηκόοις ἀπεδιώκετο καὶ ἔν τινι νήσῳ κρυπτόμενος ἐτελεύτησεν· Γάϊος δὲ Καλλίγουλα πᾶσι τοῖς ἀτοπήμασι τοῦτον ὑπερβαλόμενος ἀνῃρέθη, Χαιρέου διὰ τοῦ τοιούτου τολμήματος ἐλευθερώσαντος πικρᾶς τὸ πολίτευμα τυραννίδος. Κλαυδίου δὲ τὰ καθ´ ἑαυτὸν εὐνούχοις ἀπελευθέροις ἐκδόντος καὶ μετ´ αἰσχύνης ἀπαλλαγέντος, Νέρων τε καὶ οἱ μετ´ αὐτὸν εἰς μοναρχίαν παρῄεσαν, περὶ ὧν ἔκρινα μηδὲν παντάπασιν διελθεῖν, ὡς ἂν μηδὲ ἐπ´ ἐκμελέσι καὶ ἀλλοκότοις πράξεσιν αὐτῶν καταλείποιτο μνήμη. Οὐεσπασιανοῦ δὲ καὶ τοῦ παιδὸς αὐτοῦ Τίτου τῇ ἀρχῇ μετριώτερον χρησαμένων. Δομιτιανὸς ὠμότητι καὶ ἀσελγείᾳ καὶ πλεονεξίᾳ πάντας ὑπεράρας καὶ πεντεκαίδεκα τοὺς πάντας ἐνιαυτοὺς τῷ πολιτεύματι λυμηνάμενος, ἀναιρεθεὶς ὑπὸ Στεφάνου τῶν ἀπελευθέρων ἑνὸς ἔδοξε δίκας τῆς πονηρίας ἐκτίνειν.	[1,6] Ce qui est arrivé incontinent après qu’Auguste fut parvenu à l’empire ne montre que trop que ce que je dis est véritable car ce fut alors que les danses des pantomimes dont on n’avait jamais entendu parler furent introduites par Pylade et par Bathylle, aussi bien que plusieurs autres dérèglements qui produisirent une infinité de malheurs. Auguste ne laissa pas de gouverner avec quelque sorte de modération, depuis surtout qu’il suivit les conseils d’Athénodore le Stoïcien; mais Tibère son successeur exerça les dernières cruautés, et se rendit insupportable, jusqu’à ce qu’enfin il mourût dans une île. Caligula le surpassa en toutes sortes de crimes; mais l’empire fut délivré de sa tyrannie par la générosité de Chéréas. Claude, qui se laissait gouverner par des eunuques, ayant péri misérablement, on vit sur le trône Néron et quelques autres dont je ne veux rien dire, de peur de conserver la mémoire de leurs infâmes déportements. Vespasien et Titus, son fils, ayant gouverné avec plus de modération, Domitien renchérit sur la cruauté, sur l’avarice et sur les débauches de tous les princes précédents, et ayant ruiné l’état en l’espace de quinze ans, il en fut puni par l’affranchi Stéphanus qui le tua.