|
[3,103] Εὐνομία διαιρεῖται εἰς τρία· ἓν μέν, ἐὰν
ὦσιν οἱ νόμοι σπουδαῖοι, εὐνομίαν φαμὲν
εἶναι· ἕτερον δέ, ἐὰν τοῖς κειμένοις νόμοις
ἐμμένωσιν οἱ πολῖται, καὶ τοῦτό φαμεν
εὐνομίαν εἶναι· τρίτον δέ, ἐὰν μὴ ὄντων {τῶν}
νόμων κατὰ ἔθη καὶ ἐπιτηδεύματα χρηστῶς
πολιτεύωνται, καὶ τοῦτο εὐνομίαν
προσαγορεύομεν· τῆς εὐνομίας ἄρα ἓν μέν
ἐστι νόμους σπουδαίους εἶναι· ἄλλο δέ, ἐὰν
τοῖς οὖσι νόμοις ἐμμένωσι· τρίτον δέ, ἐὰν
ἔθεσι καὶ ἐπιτηδεύμασι χρηστοῖς πολιτεύωνται.
| [3,103] Il fait consister la bonté du gouvernement en trois choses : si les lois sont bonnes, si le peuple
y est bien soumis, si les coutumes et les maximes suppléent au défaut des lois. Il y a
aussi autant de sources du mauvais gouvernement : si les lois ne sont utiles ni aux
naturels du pays ni aux étrangers; si on les transgresse impunément; s'il n'y a point
de loi, et que la licence soit la seule règle de conduite.
| [3,104] Διαιρεῖται ἡ ἀνομία εἰς τρία· ὧν ἓν μέν
ἐστιν, ἐὰν ὦσιν οἱ νόμοι μοχθηροὶ καὶ πρὸς
ξένους καὶ πρὸς πολίτας· ἕτερον δέ, ἐὰν τοῖς
ὑπάρχουσι μὴ πείθωνται· ἄλλο δέ, ἐὰν ὅλως
μηδεὶς ᾖ νόμος. Τῆς ἄρα ἀνομίας ἓν μέν ἐστι
τὸ μοχθηροὺς εἶναι τοὺς νόμους· ἄλλο δέ, ἐὰν
τοῖς οὖσι μὴ πείθωνται· τρίτον δέ, ἐὰν μηδεὶς ᾖ νόμος.
Τὰ ἐναντία διαιρεῖται εἰς τρία· οἷον ἀγαθὰ
κακοῖς ἐναντία φαμὲν εἶναι, ὡς τὴν
δικαιοσύνην τῇ ἀδικίᾳ καὶ τὴν φρόνησιν τῇ
ἀφροσύνῃ καὶ τὰ τοιαῦτα. Κακὰ δὲ κακοῖς
ἐναντία ἐστίν, οἷον ἡ ἀσωτία τῇ ἀνελευθερίᾳ
καὶ τὸ ἀδίκως στρεβλοῦσθαι τῷ δικαίως
στρεβλοῦσθαι· καὶ τὰ τοιαῦτα κακὰ κακοῖς
ἐναντία ἐστίν. Τὸ δὲ βαρὺ τῷ κούφῳ καὶ τὸ
ταχὺ τῷ βραδεῖ καὶ τὸ μέλαν τῷ λευκῷ ὡς
οὐδέτερα οὐδετέροις ἐναντία ἐστίν.
| [3,104] De même une administration est mauvaise de trois façons : si les lois sont lourdes et
désagréables aux citoyens comme aux étrangers, si l’on n’obéit pas aux lois, ou s’il n’y a pas de
loi du tout.
Il distingue les contraires de trois manières : d'abord l'opposition du bien au mal,
comme la justice et l'injustice, la sagesse et la folie, et ainsi des autres. Ensuite
l'opposition du mal au mal, comme la prodigalité et l'avarice, la sévérité outrée et
l'indulgence excessive. Enfin celle du léger et du pesant, de la lenteur et de la
promptitude, du blanc et du noir.
| | |