[12,78] Ἐπ´ ἄρχοντος δ´ Ἀθήνησιν Ἀρχίου Ῥωμαῖοι κατέστησαν ὑπάτους Λεύκιον Παπίριον Μουγιλανὸν καὶ Γάιον Σερουίλιον Στροῦκτον. ἐπὶ δὲ τούτων Ἀργεῖοι μὲν ἐγκαλέσαντες τοῖς Λακεδαιμονίοις ὅτι τὰ θύματα οὐκ ἀπέδοσαν τῷ Ἀπόλλωνι τῷ Πυθίῳ, πόλεμον αὐτοῖς κατήγγειλαν· καθ´ ὃν δὴ χρόνον Ἀλκιβιάδης ὁ στρατηγὸς τῶν Ἀθηναίων ἐνέβαλεν εἰς τὴν Ἀργείαν ἔχων δύναμιν. τούτους δὲ οἱ Ἀργεῖοι παραλαβόντες ἐστράτευσαν ἐπὶ Τροιζῆνα, πόλιν σύμμαχον Λακεδαιμονίων, καὶ τὴν μὲν χώραν λεηλατήσαντες, τὰς δὲ ἐπαύλεις ἐμπρήσαντες, ἀπηλλάγησαν εἰς τὴν οἰκείαν. οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι παροξυνθέντες ἐπὶ τοῖς εἰς τοὺς Τροιζηνίους παρανομήμασιν ἔγνωσαν διαπολεμεῖν πρὸς Ἀγρείους· διὸ καὶ δύναμιν ἀθροίσαντες ἐπέστησαν ἡγεμόνα Ἆγιν τὸν βασιλέα. οὗτος δὲ μετὰ τῆς δυνάμεως ἐστράτευσεν ἐπὶ τοὺς Ἀργείους, καὶ τὴν μὲν χώραν ἐδῄωσε, πλησίον δὲ τῆς πόλεως ἀγαγὼν τὴν δύναμιν προεκαλεῖτο τοὺς πολεμίους εἰς {τὴν} μάχην. οἱ δ´ Ἀργεῖοι προσλαβόμενοι στρατιώτας παρὰ μὲν Ἠλείων τρισχιλίους, παρὰ δὲ Μαντινέων οὐ πολὺ λειπομένους τούτων, προῆγον ἐκ τῆς πόλεως τὸ στρατόπεδον. μελλούσης δὲ παρατάξεως γίνεσθαι, οἱ στρατηγοὶ παρ´ ἀμφοτέροις διαπρεσβευσάμενοι τετραμηνιαίους ἀνοχὰς συνέθεντο. ἐπανελθόντων δὲ τῶν στρατοπέδων ἀπράκτων εἰς τὴν οἰκείαν, δι´ ὀργῆς εἶχον αἱ πόλεις ἀμφότεραι τοὺς συνθεμένους τὰς σπονδὰς στρατηγούς. διόπερ οἱ μὲν Ἀργεῖοι τοῖς λίθοις βάλλοντες τοὺς ἡγεμόνας ἀποκτείνειν ἐπεχείρησαν, καὶ μόγις μετὰ πολλῆς δεήσεως τὸ ζῆν συνεχώρησαν, τὴν δ´ οὐσίαν αὐτῶν δημεύσαντες κατέσκαψαν τὰς οἰκίας. οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι τὸν Ἆγιν ἐπεβάλοντο μὲν κολάζειν, ἐπαγγειλαμένου δ´ αὐτοῦ διὰ τῶν καλῶν ἔργων διορθώσασθαι τὴν ἁμαρτίαν, μόγις συνεχώρησαν, εἰς δὲ τὸν λοιπὸν χρόνον ἑλόμενοι δέκα ἄνδρας τοὺς συνετωτάτους, παρακατέστησαν συμβούλους καὶ προσέταξαν μηδὲν ἄνευ τῆς τούτων γνώμης πράττειν.

[12,78] Archias étant archonte d'Athènes, les Romains nommèrent consuls Lucius Papirius Mugilanus et Caïus Servilius Structus. Dans cette année, les Argiens accusant les Lacédémoniens de ne pas avoir offert à Apollon Pythien les sacrifices dus, leur déclarèrent la guerre. A cette époque, Alcibiade, général des Athéniens, entra dans l'Argolide à la tête d'une armée. Les Argiens, réunis aux Athéniens, marchèrent contre Trézène, ville alliée des Lacédémoniens. Après avoir dévasté les champs et incendié les maisons de campagne, ils retournèrent chez eux. Indignés des traitements injustes infligés aux Trézéniens, les Lacédémoniens résolurent de faire la guerre aux Argiens. Ils mirent donc sur pied une armée dont ils donnèrent le commandement au roi Agis. Celui-ci marcha contre les Argiens, en ravagea le territoire, et, ayant conduit son armée dans le voisinage de la ville, il provoqua les ennemis au combat. Les Argiens, joints à un renfort de trois mille Eliens, et de presque autant de Mantinéens, firent sortir leurs troupes de la ville. Un combat allait s'engager, lorsque les généraux des deux armées s'envoyèrent des parlementaires et conclurent un armistice de quatre mois. Les généraux revinrent dans leurs foyers sans avoir rien fait; l'un et l'autre Etat firent éclater leurs ressentiments contre les auteur de l'armistice. Les Argiens lapidèrent leurs généraux et voulaient les tuer; ce ne fut que grâce à beaucoup de sollicitations qu'ils leur accordèrent la vie ; mais ils confisquèrent leurs biens et démolirent leurs maisons. Les Lacédémoniens, de leur côté, songèrent à châtier Agis, qui obtint à peine son pardon, en promettant de réparer sa faute par de belles actions. A dater de ce moment, ils confièrent l'administration des affaires de l'État à un conseil de dix, choisis parmi les citoyens les plus sages.