Texte grec :
| [7,10] Οὕτω μὲν Βελισάριος τὸ δεύτερον ἐς Ἰταλίαν
ᾔει. ἐπεὶ δὲ στρατιώτας ὡς μάλιστα ὀλίγους εἶχε (τοὺς
γάρ οἱ ἑπομένους τοῦ ἐν Μήδοις στρατοπέδου ἀποστῆσαι
οὐδαμῆ ἴσχυσε) Θρᾴκην ὅλην περιιὼν χρήματά τε
προϊέμενος, ξυνῆγε νέους ἐθελουσίους. ξυνῆν δὲ αὐτῷ
βασιλέως γνώμῃ καὶ Βιτάλιος ὁ τῶν Ἰλλυριῶν στρατηγὸς, ἄρτι ἐπανήκων ἐξ
Ἰταλίας, οὗ δὴ τοὺς Ἰλλυριοὺς στρατιώτας ἀπολιπὼν ἔτυχεν. ἄμφω γοῦν ἐς
τετρακισχιλίους ἀγείραντες ἐν Σάλωσιν ἐγένοντο,
γνώμην ἔχοντες ἐπὶ Ῥαβέννης τὰ πρῶτα ἰέναι, τὸν δὲ
πόλεμον ἐνθένδε ὅπη ἂν δυνατὸν εἴη διενεγκεῖν. τὸ
γὰρ ἐπὶ τὰ Ῥώμης χωρία ἀποβαίνειν οὐδαμῆ ἴσχυον,
οὔτε τοὺς πολεμίους λανθάνοντες (ἐπεὶ αὐτοὺς ἔν τε
Καλαβροῖς στρατοπεδεύεσθαι καὶ Καμπανοῖς ἤκουσαν)
οὔτε αὐτοὺς τρόπῳ ὁτῳοῦν βιαζόμενοι. οὐ γὰρ ἐξ
ἀντιπάλου τῆς δυνάμεως ἐπ´ αὐτοὺς ᾔεσαν. ἐν τούτῳ
δὲ οἱ ἐν Δρυοῦντι πολιορκούμενοι τῶν ἀναγκαίων
σφᾶς παντάπασιν ἐκλελοιπότων βαρβάροις τοῖς πολιορκοῦσιν
ἐς λόγους ξυνῆλθον, ἐφ´ ᾧ τὸ φρούριον ὁμολογίᾳ ἐνδώσουσι,
τακτή τε ἀμφοτέροις ἐν τούτῳ ἡμέρα
ξυνέκειτο. Βελισάριος δὲ τὰ ἐπιτήδεια ἐς ἐνιαυτοῦ
μῆκος πλοίοις ἐνθέμενος Βαλεντῖνον ξὺν αὐτοῖς
πλεῖν εἰς Δρυοῦντα ἐκέλευε, καὶ τοὺς μὲν προτέρους
φύλακας τοῦ φρουρίου ἐνθένδε ὑπεξαγαγεῖν ὅτι τάχιστα,
οὓς δὴ νόσῳ τε ξυντετηκέναι καὶ λιμῷ ἔμαθε,
τῶν δὲ ξυμπλεόντων τινὰς ἐπὶ τῷ φυλακτηρίῳ ἀντ´
αὐτῶν καταστήσασθαι· ῥᾷον γὰρ οὕτως αὐτοὺς ἀκμῆτάς
τε ὄντας καὶ οὐδενὸς τῶν ἀναγκαίων σπανίζοντας τὸ
φρούριον ξὺν τῷ ἀσφαλεῖ διαφυλάξειν. Βαλεντῖνος
μὲν οὖν τῷ στόλῳ τούτῳ πνεύματος ἐπιφόρου ἐπιτυχὼν
ἐς τὸν Δρυοῦντα κατέπλευσε τέτρασι πρότερον τῆς
κυρίας ἡμέραις, ἀφύλακτόν τε τὸν λιμένα εὑρὼν αὐτοῦ
τε ἐκράτησε καὶ πόνῳ οὐδενὶ ἐς τὸ φρούριον εἰσελθεῖν
ἴσχυσε. τοῖς γὰρ ὡμολογημένοις οἱ Γότθοι θαρσοῦντες
οὐδέν τε μεταξὺ ἐναντίωμα ὑποτοπάζοντες σφίσιν
ἔσεσθαι, ὀλιγώρως ἤδη τὰ ἐς τὸν Δρυοῦντα διαθέμενοι
ἡσυχῆ ἔμενον. τότε μέντοι καταπλέοντα ἐκ τοῦ αἰφνιδίου τὸν στόλον ἰδόντες
ἔδεισάν τε καὶ τὴν προσεδρείαν διέλυσαν, μακράν τε ἄποθεν
τοῦ χωρίου γενόμενοι ἐστρατοπεδεύσαντο καὶ πάντα ἐς Τουτίλαν τὰ
ξυμβεβηκότα σφίσιν ἀνήνεγκαν. παρὰ τοσοῦτον μὲν
Δρυοῦντος τὸ φρούριον κινδύνου ἦλθε. τῶν δὲ ξὺν
Βαλεντίνῳ τινὲς ληΐσασθαι βουλόμενοι τὰ ἐκείνῃ χωρία
ἐπεκδρομὰς ἐποιήσαντο. τοῖς τε πολεμίοις τύχῃ τινὶ
ὑπαντιάσαντες πρὸς τῇ τῆς θαλάσσης ἠϊόνι ἐς χεῖρας
ἦλθον. καὶ παρὰ πολὺ ἡσσηθέντες τῇ μάχῃ ἐς τὸ τῆς
θαλάσσης ὕδωρ οἱ πολλοὶ ἔφυγον, ἵνα δὴ ἑβδομήκοντα
καὶ ἑκατὸν ἀποβαλόντες ἐς τὸ φρούριον οἱ λοιποὶ ἀνεχώρησαν.
Βαλεντῖνος δὲ τοὺς μὲν πάλαι φρουροὺς
ἐνθένδε ἡμιθνῆτας εὑρὼν ὑπεξήγαγεν, ἑτέρους δὲ ἀντικαταστησάμενος
ἀκραιφνεῖς, καθάπερ οἱ ἐπέστελλε
Βελισάριος, καὶ τὰ ἐπιτήδεια ἐς χρόνον αὐτοῖς ἀπολιπὼν ἐνιαύσιον,
ξὺν τῷ ἄλλῳ στρατῷ ἐς Σάλωνας
ἦλθε. καὶ Βελισάριος παντὶ τῷ στόλῳ ἐνθένδε ἄρας
Πόλῃ προσέσχεν. οὗ δὴ τὸ στράτευμα διέπων χρόνον
τινὰ ἔμενε. Τουτίλας δὲ ἥκειν αὐτὸν ἐνταῦθα ἀκούσας,
τήν τε δύναμιν ἐθέλων γνῶναι, ἥνπερ ἐπήγετο,
ἐποίει τάδε. Βόνος ἦν τις Ἰωάννου ἀνεψιὸς φρουρᾶς
ἄρχων τῆς ἐν Γενούᾳ. τούτου δὲ τῷ ὀνόματι χρησάμενος γράμματα
δῆθεν τῷ λόγῳ παρ´ αὐτοῦ πρὸς
Βελισάριον ἔγραψεν ἅτε παρακαλοῦντος αὐτὸν ὅτι
τάχιστα παραγενέσθαι σφίσιν ἐν κινδύνοις τισὶ χαλεποῖς οὖσιν.
ἄνδρας τε ἀπολεξάμενος περιέργους ἐς
τὰ μάλιστα πέντε τά τε γράμματα ἐνεχείρισε καὶ δύναμιν ἀκριβῶς
κατανοεῖν τὴν Βελισαρίου ἐπέστελλεν,
ἐνδεικνυμένους ὅτι δὴ ἀπὸ Βόνου σταλεῖεν. Βελισάριος
μὲν οὖν τοὺς ἄνδρας οἱ ἐς ὄψιν ἐλθόντας ξὺν φιλοφροσύνῃ πολλῇ,
ὥσπερ εἰώθει, εἶδεν. ἀναλεξάμενός
τε τὰ γράμματα Βόνῳ ἀπαγγέλλειν ἐκέλευεν ὅτι δὴ
παντὶ τῷ στρατῷ οὐκ εἰς μακρὰν ἥξει. οἱ δὲ περισκοπήσαντες
ἅπαντα, καθάπερ σφίσιν ἐπέστελλε Τουτίλας,
ἔς τε τὸ Γότθων στρατόπεδον ἐπανῆκον καὶ ὡς ἥκιστα
λόγου ἀξίαν τὴν Βελισαρίου δύναμιν ἰσχυρίζοντο εἶναι.
Ἐν τούτῳ δὲ Τουτίλας Τίβουριν πόλιν, Ἰσαύρων
φρουρὰν ἔχουσαν, προδοσίᾳ εἷλε τρόπῳ τοιῷδε. τῶν
τινες οἰκητόρων τὰς πύλας ξὺν τοῖς Ἰσαύροις ἐφύλασσον.
οὗτοι Ἰσαύροις τοῖς ξυμφυλάσσουσι διάφοροι
γεγενημένοι ἀπ´ οὐδεμιᾶς πρὸς αὐτῶν γινομένης αἰτίας
ἄγχιστά που ἐνστρατοπεδευομένους τοὺς πολεμίους
ἐπηγάγοντο νύκτωρ. οἱ μὲν οὖν Ἴσαυροι ξυμφρονήσαντες
ἁλισκομένης τῆς πόλεως σχεδόν τι ἅπαντες διαφυγεῖν ἴσχυσαν.
τῶν δὲ οἰκητόρων οὐδενὸς οἱ Γότθοι
ἐφείσαντο, ἀλλὰ ξὺν τῷ τῆς πόλεως ἱερεῖ ἅπαντας
ἔκτειναν τρόπῳ δὴ ὅνπερ ἐξεπιστάμενος ἔγωγε ὡς
ἥκιστα ἐπιμνήσομαι, ὡς μὴ ἀπανθρωπίας ἀπολείπω
μνημεῖα τῷ ὄπισθεν χρόνῳ· ἐν οἷς καὶ Κάτελλος ἀπώλετο ἔν γε Ἰταλιώταις ἀνὴρ
δόκιμος. καὶ οἱ μὲν βάρβαροι Τίβουριν ἔσχον, Ῥωμαῖοι δὲ οὐκέτι ἠδύναντο
ἐκ Τούσκων τὰ ἐπιτήδεια διὰ τοῦ Τιβέριδος ἐσκομίζεσθαι.
πρὸς γὰρ τῷ ποταμῷ ἡ πόλις κειμένη Ῥώμης
ὕπερθεν ὡς ἀπὸ σταδίων εἴκοσι καὶ ἑκατὸν ἐπιτείχισμα
τὸ λοιπὸν τοῖς ἐνταῦθα εἰσπλεῖν βουλομένοις ἐγίνετο.
|
|
Traduction française :
| [7,10] CHAPITRE X.
1. BÉLISAIRE partit donc pour l'Italie ; et comme il avait fort peu de soldats, et qu'il n'avait pu séparer ceux qu'il commande d'avec le reste de l'armée, qui était destinée contre les Perses, il parcourut toute la Thrace, et il y leva, à force d'argent, quelques volontaires. Vitalius, maître de la milice d'Illyrie, se joignit à lui par l'ordre de l'Empereur ; et ayant ensemble ramassé quatre mille hommes, ils allèrent à Salone, dans l'intention de marcher vers Ravenne, et d'y faire la guerre le mieux qu'il lui serait possible. Ils ne pouvaient entrer dans la Calabre, ni dans la Campanie, sans que les Goths le sussent; et ils n'osaient leur donner bataille, parce que les forces n'étaient pas égales. Ceux qui gardaient le fort d'Otrante n'ayant plus de vivres, composèrent avec les assiégeants, et promirent de se rendre dans un certain jour ; mais quatre jours auparavant Bélisaire y envoya Valentin, avec des provisions pour un an, et une garnison toute fraîche. Les Goths qui se reposaient sur la foi de la capitulation, ne faisaient pas si bonne garde que de coutume ; de sorte que quand ils virent la flotte ennemie dans le port, ils s'éloignèrent un peu de la place, et mandèrent à Totila ce qui leur était arrivé. Voilà le danger que le fort d'Otrante courut, et qu'il évita.
2. Quelques soldats de Valentin ayant voulu faire des courses, rencontrèrent les ennemis, avec qui ils en vinrent aux mains, furent défaits, et plusieurs contraints de se jeter dans la mer ; de sorte qu'il en périt cent soixante et dix en cette rencontre. Valentin ayant retiré d'Otrante l'ancienne garnison, qui était accablée de maladies et de fatigues, et y en ayant laissé une autre toute pleine de vigueur, et des vivres pour une année, il fut à la ville de Salone, d'où Bélisaire fit voile en même temps, et étant abordé à Pole, il y demeura durant quelques jours, pour ranger ses troupes en bataille. Quand Totila sut son arrivée, il usa de cette adresse, pour savoir au vrai l'état de ses forces; c'est qu'il lui écrivit une fausse lettre, sous le nom de Bon, gouverneur de Gênes, et neveu de Vitalien, par laquelle il le priait de lui envoyer un prompt secours, dans l'extrémité où il était. Il donna cette lettre à cinq hommes fort intelligents, et fort adroits, à qui il recommanda de visiter exactement l'armée de Bélisaire ; et de lui en faire un rapport fidèle. Bélisaire les reçut humainement selon sa coutume, et les chargea de dire à Bon, que bientôt il irait avec toutes ses troupes le secourir. Quand ils furent revenus au camp, ils rapportèrent que l'armée de Bélisaire était tout à fait faible et méprisable.
3. Totila prit dans ce même temps la ville de Tibur, par intelligence. Voici comme la chose arriva. Les habitants qui faisaient garde aux portes avec les soldats Isauriens, qui y étaient en garnison, étant entrés en dispute avec eux, pour un sujet de peu d'importance, ils s'en séparèrent, et appelèrent les Goths dans la place. Les Isauriens se rallièrent si heureusement, qu'ils sortirent sans recevoir de mal. Les Goths massacrèrent tous les habitants, avec leur évêque, d'une manière que je ne veux pas rapporter, bien que j'en sois informé, afin de ne pas laisser à la postérité un monument, et un exemple d'une cruauté si barbare. Caselle, qui était si considérable parmi les Italiens, eut le malheur d'être enveloppé dans ce massacre. Les Goths s'étant rendu maîtres du Tibre, il ne fut plus possible aux Romains de conduire dessus les provisions qu'ils avaient accoutumé de tirer de la Toscane ; car Tibur étant assis à six-vingt stades au-dessus de Rome, il servait à arrêter ceux qui y voulaient aller par eau.
|
|
