HODOI ELEKTRONIKAI
Du texte à l'hypertexte

EPHREM le Syrien, Homélie sur la femme pécheresse

σιδηροῦν



Texte grec :

[2] (p. 90) Κατανοῶ, καὶ πλείστην προθυμίαν λαμβάνω κἀγὼ ὁ ἀναιδέστατος γενέσθαι εἰς αἴτησιν. Ὁρῶ γὰρ ὑπερβολὴν θερμότητος ψυχῆς καὶ τῆς καλῆς ἐκείνης γυναικὸς τὴν σεμνὴν ἀναίδειαν. Δεῦτε οὖν, ἀκροαταὶ φιλόχριστοι καὶ τέλειοι, κατατρυφήσατε ἐν καλῇ διηγήσει τῆς μεγάλης ἐκείνης καὶ θαυμαστῆς γυναικός, τῆς καλούσης ἡμᾶς καθορᾶν εἰς θέαν ἐξαίσιον. Θέαν φημὶ ἐγὼ ἐκεῖνο τὸ θέατρον, ὃ συνεστήσατο Ἀγγέλοις καὶ ἀνθρώποις. Πῶς εἰσῆλθε προφανῶς, μὴ κληθεῖσα παντελῶς· πῶς δὲ καὶ προσήγγισε τῷ οὕτως ἀνακειμένῳ, πάντα ἀναγγέλλουσα τὰ τῆς καρδίας αὐτῆς, δίχα ἤχου καὶ φθογγῆς πάντα αὐτῷ ἀναθεῖσα. Εἶδες ὑπερβάλλουσαν ψυχῆς ἑτοιμασίαν, πῶς περιετείχισεν ἑαυτὴν τῇ ἀναιδείᾳ! Οὐ θόρυβον οἰκετῶν ἡ γενναία ἔπτηξεν, οὔτε παρεστηκότων σκληρὰν ἐπιτίμησιν· τοῦτο λογιζομένη, ὅτι ἐὰν μὴ σχεδὸν τὸ πρόσωπον ποιήσω σιδηροῦν ἢ χαλκοῦν, σωθῆναι οὐ δύναμαι· ἢ πάλιν· ὥσπερ τοὺς ἔξω ὀφθαλμοὺς ἀτρέπτους ἔχουσα τὸ πρίν, οὐδὲν ᾐσχυνόμην περὶ τὴν τῶν πολλῶν ἁρπαγήν, οὕτω καὶ νῦν, ἐὰν μή μου τοὺς ἔσωθεν ὀφθαλμοὺς τῆς καρδίας εἰς πολλὴν αὐστηρίαν καὶ ἀναίδειαν μεταβαλοῦσα (p. 91) εἰσέλθω, οὐ δύναμαι τοῦ κρυπτοῦ πόθου ἐπιτυχεῖν, οὔτε μὴν καθαρθῆναι ἐκ τῆς αἰσχρᾶς πλημμύρας τῆς ἐμῆς ἀσελγείας. Νῦν τῆς προτέρας μου αἰσχύνης τῆς ἀναιδείας προκρῖναι ἀναγκαῖον· νῦν καιρὸς τὰ τῆς προλαβούσης αἰσχύνης εἰς εὐσχημοσύνην ἀμεῖψαι· νῦν καιρὸς ἀγῶνος πολλοῦ, λαθεῖν με τῶν προσκαίρων καὶ ῥυπαρῶν μυρισμῶν, δι´ ὧν ἐπαλαιώθην ἐν τῷ βάθει τῆς ἁμαρτίας· νῦν καιρὸς ἀναλογίσασθαι, ζητῆσαι μὲν τοῦ φωτὸς καὶ τῆς ζωῆς τὸν ἀρχηγόν, δι´ ὃν χάριτος ἀγγελικῆς ἐπιτυχεῖν δυνήσομαι, ἀπώσασθαι δὲ τῆς ζοφερᾶς νυκτὸς τὸ πικρὸν γαυρίαμα, δι´ ἧς ἔπραξα τὰ μὴ δέοντα. Δεῖ με νῦν ἀνταρσίαν κτήσασθαι κατὰ τοῦ μεγάλου καὶ δεινοῦ Ἐχθροῦ καὶ σπορέως, τοῦ ἐν ἐμοὶ σπείραντος σπόρον ἀκαθαρσίας καὶ ζιζανίων, ἵνα νικήσασα τοῦτον τὸν πόλεμον, ἁγνείας ἔνδυμα κομίσωμαι σὺν τῷ βραβείῳ τῆς νίκης παρὰ τοῦ Φιλανθρώπου. Δεῖ με τῶν θανατικῶν μύρων ἐπιλαθέσθαι λοιπὸν τοῦ καιροῦ καλοῦντος εἰς τοῦτο, προσελθοῦσα δὲ τῷ ἀληθινῷ καὶ αἰωνίῳ μύρῳ, κομίσασθαι ζωὴν ἀναμάρτητον. Ἀνθρώποις ἤρεσα διὰ τῆς μισουμένης ἁμαρτίας ἐν ὡρισμένῳ χρόνῳ, δεῖ με καὶ Θεῷ ἁγίῳ ἐν καρδίᾳ καθαρᾷ καὶ ψυχῇ πεπιστωμένῃ ἀρέσαι, ἁγνισθεῖσαν δι´ αὐτοῦ. Γινώσκω γὰρ τὸν καιρὸν τοῦτον σῳζομένων εἶναι· (p. 92) ἐπειδὴ καὶ ὁ σῴζων πάρεστι. Καταφρονήσω ῥοπὴν ἐμπτυσμάτων καὶ αἰσχύνης, εἰς οὐδὲν δεχομένη τὰς ὕβρεις τῶν οἰκετῶν. Φθάσω τοῦ ποθουμένου τὴν κρυπτομένην σωτηρίαν, καὶ τῶν προσερχομένων ὕβρεων τῶν ὄχλων ἡ χάρις νικᾷ. Οὗτος ὁ καιρὸς ἐλάσσων ἐστὶ τῆς καλῆς ἀναιδείας ὑπὲρ καιρὸν ἐκεῖνον τὸν τῆς ἐμῆς ἀπρεποῦς ἀναισχυντίας. Ἐν ἀμφόδοις στήκουσα, πάντας προσεκαλούμην εἰς ἔργα ἀτοπίας· ἔν τε καλλωπίσμασιν αἰσχροῖς συναντῶσα πᾶσι, τὰς τρίχας ἐν ἀριθμῷ πλέκουσα καὶ στίλβουσα, καὶ ἐπάνω τῶν παρειῶν εἰς ἀπάτην τυποῦσα, ὅπως πάντα νεανίαν εὐσταλῆ καὶ ὡραῖον ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτὴν ἐραστήν, πολλοὺς ἐβόθρισα διὰ τοῦ βορβόρου τῆς ἁμαρτίας, κἀγὼ διὰ τοὺς πολλοὺς Θεὸν σωτηρίας οὐκ ἐγνώρισα. Ἀλλὰ νῦν καιρὸς ἀγαθός, καὶ τῆς προσδοκωμένης ὑπ´ ἐμοῦ σωτηρίας ἡ ἑτοιμασία πάρεστι· νῦν ἡ χαρὰ τῶν λυπουμένων ἐπεδήμησε· νῦν ἡ τῶν ἀσθενούντων ποικίλη ἀρρωστία ἀληθινοῦ ἰατροῦ ἐπέφθασε. Παγὶς διαβολικὴ ἐγενόμην, τελείως ἀγρεύουσα τὰς ψυχὰς εἰς κρίσιν αἰώνιον. Νῦν σπουδάσαι ὀφείλω ταχὺ πορευθῆναι καὶ καλὰ πρᾶξαι ἀντὶ τῶν κακῶν ἐκείνων, ὧν ἔπραξα· ἄδηλα γὰρ εἰσὶ καὶ ἀφιλανθρώπευτα. Νῦν πορευθεῖσα προσπέσω τῷ μεγάλῳ Ἰατρῷ, τῷ δεχομένῳ πάντας καὶ (p. 93) μὴ ἐξουθενοῦντι, τῷ δωρεὰν ἰωμένῳ καὶ μετὰ πολλῆς χαρᾶς ἀπολύοντι. Πάντα οἶδεν, ἓν μόνον ἀγνοεῖ· μισθοὺς τῆς ἰατρείας οὐκ οἶδε λαμβάνειν ἐκ τῶν ἰαθέντων, πίστιν δὲ μόνον ἀπαιτεῖ, τὴν ἀποπλύνουσαν τὴν ἁμαρτίαν· αὐτὴν μόνον εἰς καθάρσιον ψυχῆς εἰσπράττεσθαι ἐπίσταται. Εἴπω αὐτῷ πάντα ὅσα ἐγὼ ἔπραξα ἐν τῷ ἐμῷ σώματι, ἅπερ οὐκ ἦν μοι θέμις, καὶ τοὺς καλούς μου πλοκάμους τοὺς στιλβωθέντας εἰς τέρψιν καὶ εἰς σκάνδαλον πολλῶν, ποιήσω λέντιον ἤτοι προμάξιον, καὶ τὰ ἐμὰ βλέφαρα τὰ αἰσχρῶς διανεύσαντα σὺν ταῖς κόραις τῶν ὀφθαλμῶν εἰς ῥεῖθρα δακρύων· καὶ λοιπὸν τοῖς ἴχνεσι τοῦ ἁγίου Ἰατροῦ ἀκολουθήσω, ἵνα αὐτῷ προσπέσω καὶ σωθῶ· ἀκούω γὰρ αὐτὸν μὴ μόνον εὐεργετεῖν δωρεάν, ἀλλὰ καὶ γνώστην εἶναι ἐνθυμήσεων ἑκάστου. Τί οὖν ποιήσασα ἢ τί διασκεψαμένη, μᾶλλον δὲ προφασισαμένη, εἰσέλθω πρὸς τὸν εὐεργέτην; Τίνα συνεργὸν τῆς τοιαύτης ἀγαθῆς μου προθέσεως λήψομαι πρὸς τελείαν παρρησίαν, ἵνα τύχω τοῦ καλοῦ σκοποῦ; Τίνα τοῦ ποθουμένου θησαυροῦ ὑπ´ ἐμοῦ προδότην ἀγαθὸν εὑρεῖν δυνήσομαι; Ἄνθρωπον, ἐν σπουδῇ καὶ θορύβῳ ὑπάρχουσα πολλῷ, οὐκ ἐπιφθάνω πρὸς τὸ λήψασθαι, ἵνα μου ὁδηγὸς τῆς φροντίδος (p. 94) γένηται πρὸς σωτηρίαν. Τὴν οἰκείαν συνείδησιν μᾶλλον ἱκανωτέραν λογίσομαι, ἥτις οὔτε βασκανίαν ἐργάζεται κατ´ ἐμοῦ. Εἰς τοῦτο ἀγωνίσομαι, θαρροῦσά μου τῷ σκοπῷ. Ἐγὼ νομίζω, μικρόν τι λαβοῦσα ἐν ταῖς χερσίν, οὕτω πορευθῆναι πρὸς αὐτόν· οὗτινος καὶ εὐπορεῖν οἴομαι· οἶμαι γὰρ μὴ ἀπαρέσκειν αὐτῷ τὸ δῶρον ἐκεῖνο· οὔτε γὰρ φορτικὸν εἶναι δοκεῖ, ἤγουν πρὸς βρῶσιν ἢ πόσιν. Οὕτω ποιήσω, συντάξομαί μου τῇ διανοίᾳ μόνῃ, καὶ οὕτως εἰσέλθω πρὸς αὐτόν. Ἐὰν γάρ με ἀποστραφῇ προσφέρουσαν τὸ δῶρον ἐκεῖνο, τότε γνώσομαι ὅτι οὐκ εἰμὶ ἀξία λυθῆναι τῶν δεσμῶν τῆς ἁμαρτίας.

Traduction française :

[2] A cet examen, mon âme s'exalte, et je deviens plus pressant, plus hardi dans mes voeux. Je considère l'ardeur de cette foi, cette témérité pleine de confiance et de respect. Oh! venez donc, disciples de Jésus Christ, ses bien-aimés, ses élus, venez puiser de la joie dans ce récit qui recommande à votre admiration cette sainte femme, dont la voix vous invite et vous convie à toute heure à ce banquet divin. Oui, c'est un spectacle vraiment digne de Dieu que celui qui vous montre une femme devenue tout à la fois convive, et des hommes et des anges. Mais comment est-elle entrée au milieu d'eux, elle qui n'avait point été appelée? Pourquoi s'est-elle approchée du Sauveur pour Lui dévoiler les secrets de son âme, pour les Lui exposer sans prononcer une parole? Voyez la grandeur de sa foi, la profondeur de ses regrets, et comme elle se réfugie elle-même dans sa propre indignité! Pleine de résolution et de courage, elle ne redoute ni les insultes des valets, ni les reproches des assistants: elle n'a qu'une pensée, elle se dit à elle-même: "Si je ne rends mon front aussi dur que le fer, aussi dur que l'airain, je ne pourrai jamais sortir de cet océan de luxure où je demeure plongée. Eh bien, méprisons des insultes et des railleries d'un instant! Qu'importent les outrages? Montrons quelques moments encore une hardiesse qui, cette fois, a un principe honorable. C'est le courage d'un moment qu'il me faut, et ce moment ne m'est-il pas plus précieux que ces heures coupables où j'étalais aux yeux des hommes mon impudeur et mon effronterie? Alors, du carrefour où je tendais mes filets, ma voix appelait la jeunesse à des plaisirs criminels; parée de vêtements somptueux, je courais au-devant de ceux qui passaient; je peignais mes cheveux avec un art, un fard imposteur colorait mon visage; j'attirais ainsi dans le piège tout jeune homme imprudent en qui je voyais briller le charme de la beauté et l'éclat de la richesse. Oui, j'étais alors le réseau empesté où le démon jette les âmes qu'attend le jugement éternel. Maintenant mes efforts ont un autre but; je dois courir, je dois voler dans la voie du bien, et racheter mes crimes passés par mes bonnes oeuvres. En sortant d'ici, j'irai tomber aux pieds du Médecin qui accueille tout le monde et ne fait exception de personne. Je Lui avouerai tous les artifices dont j'ai usé pour séduire la jeunesse; je dénouerai mes cheveux dont les longues tresses ont enlacé tant d'hommes voluptueux et corrompus, et je m'en envelopperai comme d'un voile; mes paupières et mes yeux, si souvent exercés à des provocations honteuses, deviendront des sources de larmes; et je m'attacherai désormais à suivre les pas du divin Médecin aux pieds duquel j'humilierai ma vie passée."





Recherches | Texte | Lecture | Liste du vocabulaire | Index inverse | Menu | Site CATHO.ORG

 
UCL |FLTR |Itinera Electronica |Bibliotheca Classica Selecta (BCS) |
Responsable académique : Alain Meurant
Analyse, design et réalisation informatiques : B. Maroutaeff - J. Schumacher

Dernière mise à jour : 1/07/2009