Texte grec :
| [7,15] Χρόνος τε ἦν συχνὸς τῷ πένθει καὶ αὐτός τε
αὑτὸν ἤδη μετεκάλει ἀπ´ αὐτοῦ καὶ οἱ ἑταῖροι μᾶλλόν
τι ἐν τῷ τοιῷδε ἤνυτον. ἔνθα δὴ ἐξέλασιν ποιεῖται
ἐπὶ Κοσσαίους, ἔθνος πολεμικὸν ὅμορον τῷ Οὐξίων.
εἰσὶ δὲ ὄρειοι οἱ Κοσσαῖοι καὶ χωρία ὀχυρὰ κατὰ
κώμας νέμονται, ὁπότε προσάγοι δύναμις ἐς τὰ ἄκρα
τῶν ὀρῶν ἀποχωροῦντες ἀθρόοι ἢ ὅπως ἂν προχωρῇ
ἑκάστοις οὕτω διαφεύγουσιν, ἐς ἀπορίαν βάλλοντες
τοὺς ξὺν δυνάμει σφίσιν ἐπιχειροῦντας· ἀπελθόντων
δὲ αὖθις εἰς τὸ λῃστεύειν τρεπόμενοι ἀπὸ τούτου τὸν
βίον ποιοῦνται. Ἀλέξανδρος δὲ ἐξεῖλεν αὐτῶν τὸ
ἔθνος καίπερ χειμῶνος στρατεύσας. ἀλλ´ οὔτε ὁ χειμὼν
ἐμποδὼν ἐγένετο αὐτῷ οὔτε αἱ δυσχωρίαι, οὔτε αὐτῷ
οὔτε Πτολεμαίῳ τῷ Λάγου, ὃς μέρος τῆς στρατιᾶς ἐπ´
αὐτοὺς ἦγεν. οὕτως οὐδὲν ἄπορον Ἀλεξάνδρῳ τῶν
πολεμικῶν ἦν ἐς ὅ τι ὁρμήσειε.
Κατιόντι δὲ αὐτῷ ἐς Βαβυλῶνα Λιβύων τε πρεσβεῖαι
ἐνετύγχανον ἐπαινούντων τε καὶ στεφανούντων
ἐπὶ τῇ βασιλείᾳ τῆς Ἀσίας, καὶ ἐξ Ἰταλίας Βρέττιοί
τε καὶ Λευκανοὶ καὶ Τυρρηνοὶ ἐπὶ τοῖς αὐτοῖς ἐπρέσβευον.
καὶ Καρχηδονίους τότε πρεσβεῦσαι λέγεται
καὶ ἀπὸ Αἰθιόπων πρέσβεις ἐλθεῖν καὶ Σκυθῶν τῶν
ἐκ τῆς Εὐρώπης, καὶ Κελτοὺς καὶ Ἴβηρας, ὑπὲρ φιλίας
δεησομένους· ὧν τά τε ὀνόματα καὶ τὰς σκευὰς τότε
πρῶτον ὀφθῆναι πρὸς Ἑλλήνων τε καὶ Μακεδόνων.
τοὺς δὲ καὶ ὑπὲρ τῶν ἐς ἀλλήλους διαφορῶν λέγουσιν
ὅτι Ἀλεξάνδρῳ διακρῖναι ἐπέτρεπον· καὶ τότε μάλιστα
αὐτόν τε αὑτῷ Ἀλέξανδρον καὶ τοῖς ἀμφ´ αὐτὸν φανῆναι
γῆς τε ἁπάσης καὶ θαλάσσης κύριον. Ἄριστος δὲ
καὶ Ἀσκληπιάδης τῶν τὰ Ἀλεξάνδρου ἀναγραψάντων
καὶ Ῥωμαίους λέγουσιν ὅτι ἐπρέσβευσαν· καὶ ἐντυχόντα
ταῖς πρεσβείαις Ἀλέξανδρον ὑπὲρ Ῥωμαίων τι
τῆς ἐς τὸ ἔπειτα ἐσομένης δυνάμεως μαντεύσασθαι,
τόν τε κόσμον τῶν ἀνδρῶν ἰδόντα καὶ τὸ φιλόπονόν
τε καὶ ἐλευθέριον καὶ περὶ τοῦ πολιτεύματος ἅμα
διαπυνθανόμενον. καὶ τοῦτο οὔτε ὡς ἀτρεκὲς οὔτε
ὡς ἄπιστον πάντῃ ἀνέγραψα· πλήν γε δὴ οὔτε τις
Ῥωμαίων ὑπὲρ τῆς πρεσβείας ταύτης ὡς παρὰ Ἀλέξανδρον
σταλείσης μνήμην τινὰ ἐποιήσατο, οὔτε τῶν
τὰ Ἀλεξάνδρου γραψάντων, οἷςτισι μᾶλλον ἐγὼ ξυμφέρομαι,
Πτολεμαῖος ὁ Λάγου καὶ Ἀριστόβουλος· οὐδὲ
τῷ Ῥωμαίων πολιτεύματι ἐπεοικὸς ἦν ἐλευθέρῳ δὴ
τότε ἐς τὰ μάλιστα ὄντι, παρὰ βασιλέα ἀλλόφυλον
ἄλλως τε καὶ ἐς τοσόνδε ἀπὸ τῆς οἰκείας πρεσβεῦσαι,
οὔτε φόβου ἐξαναγκάζοντος οὔτε κατ´ ἐλπίδα ὠφελείας,
μίσει τε, εἴπερ τινὰς ἄλλους, τοῦ τυραννικοῦ γένους
τε καὶ ὀνόματος κατεχομένους.
|
|
Traduction française :
| [7,15] Après un long deuil, consolé par ses amis, Alexandre tente une nouvelle
expédition contre les Cosséens, nation belliqueuse et voisine des Uxiens. Ces
peuples habitent des montagnes qu'ils fortifient. Pressés par une armée
redoutable, ils se retirent sur des sommets escarpés ou se dispersent dans des
lieux inaccessibles, et dès que l'ennemi a disparu, ils accourent ravager la
campagne. Alexandre les attaque et les détruit au sein de l'hiver et de leurs
montagnes. Rien n'est impossible à sa valeur. Accompagné de Ptolémée, qui
dirigeait une partie de son expédition, il triomphe des frimas et des lieux.
Il retourne à Babylone et rencontre des députés de l'Afrique qui venaient
féliciter le maître de l'Asie. Il vint des députations de l'Italie, des
Bruttiens, des Lucaniens et des Etrusques, il en vint de Carthage, des
Ethiopiens, des Scythes d'Europe, des Celtes, des Ibères. Les Macédoniens
entendirent les noms de quelques-uns pour la première fois. Tous venaient
implorer leur alliance. On en vit qui les invoquaient comme arbitres dans les
différends élevés entre eux. Ce fut alors, pour la première fois, qu'Alexandre
se crut véritablement le monarque de l'univers.
Ariste et Asclépiade, ses historiens, rapportent que les Romains même députèrent
vers ce prince, et qu'instruit de leurs vertus et de leurs institutions, il
augura de leur future grandeur.
J'ai rapporté ce fait qui ne me paraît ni digne ni hors tout à fait de croyance.
Aucun historien romain n'en fait mention. Ptolémée et Aristobule, sur lesquels
je me règle, n'en parlent point. Il ne convenait point à la République romaine,
qui jouissait alors de la plus grande liberté, d'envoyer si loin une députation
vers un roi étranger, dont elle n'avait rien à espérer ni à craindre. Ajoutez-y
sa haine, alors dans toute sa force, contre la tyrannie.
|
|
